Büyük İngiliz tarihçi Eric Hobsbawm’ın 20. yüzyıla “kısa” demesinin nedeni,ona çok şey sığması ve çok hızlı geçmesiydi. Dan Diner’in bu çok yankıuyandıran kitabında yaptığı, filmi geriye sarmak ve en tehlikeli sahneleriağır çekimde oynatmak... Onun mesafeli bakışı, zaten bildiğimizivarsaydığımız olayları başka bir gözle görmemizi sağlıyor. Soğukkanlılığınprovokasyonu diyebilirdik, onun üslubuna!Dan Diner’in odağında, 20. yüzyılın ilk yarısının olayları var. Zira bu yarıyüzyılın felaketleri, çağın günümüze dek uzanan bilincine damgasınıvurmuştur ona göre. İki dünya savaşını da, “dünya iç savaşı” hükmündegö-rüyor. 20. yüzyılı düalizmlerin gerilimi belirlemiştir: Özgürlük veEşitlik, Kapitalizm ve Komünizm, Doğu ve Batı... Fakat Diner, bu iki kutupluçatışmaların aslında başka çelişkilerin tercümesi niteliği taşıdığıdurumlara da dikkat kesilir.Avrupa’yı doğusundan bakarak gözlüyor bu kitapta Dan Diner ve analitikbakışıyla 20. yüzyılın siyasi tarihini baştan aşağı tarıyor: Birinci DünyaSavaşı’nın yıkımları, ulus-devletlerin oluşum dinamiği, ABD’nin bir dünyagücü olarak belirişi, Ermenilerin Büyük Felaketi, Küçük Asya Rus Devrimi,iki dünya savaşı arası dönemin çalkantıları ve gergin istikrarsızlığı,İngiltere ve Fransa’nın faşizmden “sıyrılmasını” sağlayan siyasal kültür,nasyonalsosyalizmin dehşet verici “başarı hikâyesi”, başka bir çalışmasında“medeniyet kırılması” diyeceği Yahudi Soykırımı, İkinci Dünya Savaşı vesömürgeciliğin sonu, onyıllar süren Soğuk Savaş, Avrupa’nın uzlaşma vebarışma deneyimi...Diner, bu çalışmasıyla eleştirmenlerden “çağa isabetli teşhis koyan yazar”övgüsünü almıştı. Tarih okumayı sevenlere de, siyasetbilimcilere ve siyasetfelsefesiyle meşgul olanlara da hitap eden bir kitap.
Kitap Yorumları - (0 Yorum)