Romanın asıl kahramanı olan Mansur Fransa’da eğitim görmüş ve vatanı için, milleti için çalışmayı düşünerek hilafetin merkezi olan İstanbul’a gelmiştir.Hiçbir şey hayat ettiği gibi değildir. Mansur’un karşısını bozuk bir bürokrasi anlayışı ve yılgın, bezgin insanlar çıkar. Ahlaki noktadan ise insanlar zaten çökmüş durumdadırlar.Mizancı Murat romanında idealist bir tip yaratmıştır. Bu idealist tip asılnda Mizancı Murat’ın kendisidir. Mizancı Murat, Osmanlı’nın mevcut durumundan kurtulması için eğitimi ve ahlakı temel olarak düşünmüş, romanını da bunun üzerine kurgulanmıştır.