Osmanlı Devleti’nin en çok tartışılan yanlarından birisi de, din-devlet ilişkilerinin gelişimidir. Altıyüz yılı aşkın bir zaman dilimine ve çok geniş bir coğrafyaya yayılan egemenliği boyunca din-devlet ilişkilerinin hep aynı biçimde olması düşünülemez. Ne yazık ki bu konuların ele alındığı bağımsız bilimsel çalışmaların sayısı çok az. İşte bu alanda var olan boşluğu bir ölçüde doldurmak amacıyla, daha önce çeşitli dergilerde ve eserlerde yayınlanmış olan makale düzeyindeki çalışmaları derlemeyi uygun buldum. Makaleleri dört ana gruba ayırabiliriz: Birinci gruptakiler din-devlet ilişkilerinin genel görünümü, ikinci gruptakiler din-siyaset ilişkileri, üçüncü gruptakiler laiklik hareketleri, dördüncü gruptakiler ise azınlıklar konularıyla ilgili. (Önsöz’den)