İslam mezhepleri, değişik yönelişleri olan bazı türlere ayrılmıştır. Bu türleri, genel olarak üç grupta toplayabiliriz:a) İtikadi mezhepler; bunlar akaid konusunda ihtilafa düşen mezheplerdir. Ancak bu ihtilaf akaidin özünde değil, cebr ve ihtiyar gibi kelam alimlerini üzerinde ihtilaf ettikleri bazı konularda cereyan etmiştir.b) Siyasi mezhepler; bunlar halife seçimi gibi konularda ihtilaf eden mezheplerdir.c) Fıkhi mezhepler; bu mezhepler insanların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen, kul ile rab arasındaki ibadet ilişkisi hakkında kitap ve sünnet'ce konulan hükümleri açıklayan mezheplerdir.
Mezhepler Tarihi ödevimi hazırlarken başlıca kaynak olarak istifade etmiştim .Oldukça derin ver detaylı bir çalışma. Hatta Mezhep konusunda en sağlam kaynak olduğu düşüncesindeyim. siyasi, itikadi, fıkıh konularına ayrılan mezhepler detaylarınca anlatılmıştır.Mezhebin ortaya çıkış nededi, ortamı, mezhebin kurucusu, delilleri gibi konular özellikle her mezhebin başlıklarını oluşturmakta. Özellikle İmam Malik, İmam-ı Azam, İmam Şafi, İmam Hanbeli ve mezheplerine kitapta geniş yer ayrılmış durumda.Bunların yanı sıra; fıkıh ölçüleri konusunda da geniş bilgiler mevcut. Kıyasın nasıl yapıldığı, hadislerin hangi ölçülere göre kaynak alındığı, icma’ nın nasıl olduğu, sahabe sözleri, fetvalar…
Mezhepler tarihi konusunda bir çok kitap okudum.Fakat Muhammed ebu Zehra’nın “Tarih-ül Mezahi-bil İslamiyye”adlı eseri kadar kuşatıcı ve zengin olanını okumadım dersem mübalağa etmemiş olurum herhalde.Eser gerçekten kendi alanında yazılmış en iyisidir diyebiliriz.Neden diye sorulacak olursa derizki:Bu sahada yazılmış eserlerin çoğu sadece,ya itikadi ya siyasi veya fikhi mezheplerden biri üzerine yazılmıştır.Fakat bu eser üç grubuda kapsamakta,derin bir vukufiyetle incelemektedir.Kitap önce siyasi mezheplerin doğuş ve gelişim sürecini açıklayıp,kendi aralarındaki bölünmelerinin sebeblerini anlatıp kendine has mitolojilerinide açıklamaktadır.Daha sonra itikadi mezhepleride aynı şekilde incelemektedir.Sonra yazar fıkh bölümüne geçiyor,ve buraya uzun bir mukaddime ile başlıyor.Bu mukaddime de fikhi mezheplerin doğuşunun yanı sıra bize usul-i fıkh konusundada değerli bilgiler aktarıyor.Aslında yazarın uzmanlık alanıda fıkıhtır.Yazar daha sonra sekiz tane büyük İmamın biyografilerini dercetmiş eserine,bu İmamlar İmamı azam ebu Hanife,İmam Malik,İmam Şafi,İmam Ahmed,ibn Hazm,ibn Teymiyye,Cafer es-sadık ve Zeyd bin zeynelabidin.İmamların sadece kısa hayat hikayeleri değil,onların siyasi,itikadi ve fikhi görüşlerini ve ictihadlarınıda güzel bir şekilde anlatıyor.Kitap hem büyük boy olması ve hemde 680 sayfa gibi bayağı kalın olmasından ötürü,okurken bayağı bir zaman alıyor.Ben kitabı 7 günde bitirdim.Çok istifade ettiğimi söylemeliyim.Rabbim Muhammed ebu Zehra ya rahmet eylesin onu cennetine koysun,İnşaallahAMİN
Kitap Yorumları - (4 Yorum)
Mezhepleri ve tarihlerini güzel bir şekilde veren bir kitap. İyi bir derleme yapılmış, çevirisi güzel.
İslam ve mezheplerim klasik bir anlatımı .Klasik bilgileri tanımak açısından faydalı olabilir.
Mezhepler Tarihi ödevimi hazırlarken başlıca kaynak olarak istifade etmiştim .Oldukça derin ver detaylı bir çalışma. Hatta Mezhep konusunda en sağlam kaynak olduğu düşüncesindeyim. siyasi, itikadi, fıkıh konularına ayrılan mezhepler detaylarınca anlatılmıştır.Mezhebin ortaya çıkış nededi, ortamı, mezhebin kurucusu, delilleri gibi konular özellikle her mezhebin başlıklarını oluşturmakta. Özellikle İmam Malik, İmam-ı Azam, İmam Şafi, İmam Hanbeli ve mezheplerine kitapta geniş yer ayrılmış durumda.Bunların yanı sıra; fıkıh ölçüleri konusunda da geniş bilgiler mevcut. Kıyasın nasıl yapıldığı, hadislerin hangi ölçülere göre kaynak alındığı, icma’ nın nasıl olduğu, sahabe sözleri, fetvalar…
Mezhepler tarihi konusunda bir çok kitap okudum.Fakat Muhammed ebu Zehra’nın “Tarih-ül Mezahi-bil İslamiyye”adlı eseri kadar kuşatıcı ve zengin olanını okumadım dersem mübalağa etmemiş olurum herhalde.Eser gerçekten kendi alanında yazılmış en iyisidir diyebiliriz.Neden diye sorulacak olursa derizki:Bu sahada yazılmış eserlerin çoğu sadece,ya itikadi ya siyasi veya fikhi mezheplerden biri üzerine yazılmıştır.Fakat bu eser üç grubuda kapsamakta,derin bir vukufiyetle incelemektedir.Kitap önce siyasi mezheplerin doğuş ve gelişim sürecini açıklayıp,kendi aralarındaki bölünmelerinin sebeblerini anlatıp kendine has mitolojilerinide açıklamaktadır.Daha sonra itikadi mezhepleride aynı şekilde incelemektedir.Sonra yazar fıkh bölümüne geçiyor,ve buraya uzun bir mukaddime ile başlıyor.Bu mukaddime de fikhi mezheplerin doğuşunun yanı sıra bize usul-i fıkh konusundada değerli bilgiler aktarıyor.Aslında yazarın uzmanlık alanıda fıkıhtır.Yazar daha sonra sekiz tane büyük İmamın biyografilerini dercetmiş eserine,bu İmamlar İmamı azam ebu Hanife,İmam Malik,İmam Şafi,İmam Ahmed,ibn Hazm,ibn Teymiyye,Cafer es-sadık ve Zeyd bin zeynelabidin.İmamların sadece kısa hayat hikayeleri değil,onların siyasi,itikadi ve fikhi görüşlerini ve ictihadlarınıda güzel bir şekilde anlatıyor.Kitap hem büyük boy olması ve hemde 680 sayfa gibi bayağı kalın olmasından ötürü,okurken bayağı bir zaman alıyor.Ben kitabı 7 günde bitirdim.Çok istifade ettiğimi söylemeliyim.Rabbim Muhammed ebu Zehra ya rahmet eylesin onu cennetine koysun,İnşaallahAMİN